ER ÞAÐ STÝRIVAXTASTIGINU AÐ ÞAKKA AÐ VERÐBÓLGAN LÆKKAR????

SVARIÐ ER AFSKAPLEGA EINFALT OG ÞAÐ ER NEI!   Ég hef í nokkur ár sagt frá því að það er langt síðan að var sýnt FRAM Á ÞAÐ AÐ ÞAÐ ER EKKERT SAMBAND Á MILLI STÝRIVAXTASTIGS OG VERÐBÓLGU.  Það er engu líkara en þessir "sprenglærðu" spekingar í PENINGASTEFNUNEFND og ráðamenn í Seðlabankanum og víðar brenni bara bækurnar og hætti að lesa, um leið og þeir útskrifast og hætti bara að fylgjast með þeim framförum sem verða í þeim fræðigreinum sem þeir mennta sig í.  ÞAÐ ER NEFNILEGA ÞANNIG AÐ ÞAÐ EIGA SÉR STAÐ FRAMFARIR Í ÖLLUM GREINUM.  NÁMI MANNS LÝKUR EKKI VIÐ FORMLEGA ÚTSKRIFT.  Það þarf nú ekki meira en að LESA ALMENNILEGA viðhengda grein og af einhverri gagnrýni, til að sjá að STÝRIVEXTIRNIR hafa EKKI haft NEIN áhrif á VERÐBÓLGUNA.  En hvað er það sem hefur orðið til þess að verðbólgan hefur lækkað?  Fyrst og fremst er það að verðið á afurðunum sem við seljum úr landi hefur hækkað mikið, fiskverð er mjög hátt, álverð er í hæstu hæðum, ferðaiðnaðurinn er mjög blómlegur og ferðamennirnir dvelja hér lengur en áður og eða meiru og því eykst gjaldeyristeymi inn í landið og allt þetta veldur því að Íslenska krónan STYRKIST.  EN ÞAÐ FURÐULEGA ER AÐ VERÐ Á INNFLUTTUM VARNINGI LÆKKAR EKKI NEITT??????

Verðbólgan lækkar niður í 7,6%

Athugasemdir

[Guðmundur Ásgeirsson, 21.7.2023 kl. 13:50]

Ástæðan fyrir lækkuninni er fyrst og fremst sú að tíminn líður og þeir atburðir sem ollu hækkuninni eru núna að detta út úr tólf mánaða mælingunni.

Samkvæmt frétt Hagstofunnar er lækkunin nú að stóru leyti vegna áhrifa af útsölum til lækkunar á vöruverði.

Seðlabankinn hefur ekki haldið neina útsölu, þvert á móti hefur hann stórhækkað húsnæðiskostnað.

[Jóhann Elíasson, 21.7.2023 kl. 14:05]

Þetta er bara því miður ekki rétt hjá þér Guðmndur.  Hvar held ég því fram að Seðlabnkinn haldi útsölur?  Og yfirleitt þessar útskýringar á orsökum VERÐBÓLGULÆKKUNINNI eru bara hreinsta kjaftæði og ber þess merki að þeir sem láta svona út úr sér eru ekki í neinu jarðsambandi...... 

[Guðmundur Ásgeirsson, 21.7.2023 kl. 14:55]

Sæll Jóhann. Ég vona að þú misskiljir mig ekki. Þú hélst því hvergi fram að seðlabankinn héldi útsölur. Ég var einfaldlega að benda á að hann gerir það ekki. Þess vegna er það ekki stýrivaxtahækkunum seðlabankans að þakka að verðbólgan lækkaði núna.

[Jóhann Elíasson, 21.7.2023 kl. 15:53]

Fyrirgefðu Guðmundur, ég var kannski óþarflega "hvass" þarna.  Það sem ég er mest að gagnrýna eru þessar gjörsamlega óþörfu STÝRIVAXTABREYTINGAR, sem eru kynntar fyrir okkur almenningi sem algjörlega nauðsynlegar í baráttunni gegn VERÐBÓLGU en þegar allt kemur til alls þá eru þær vita gagnslausar og hafa ENGIN  áhrif.  Og svo ætti verkalýðshreyfingin að fara að skoða hvernig á því stendur að Íslenska krónan hefur verið að styrkjast undanfarna mánuði en VERÐLAG HELDUR ÁFRAM AÐ HÆKKA til dæmis er eitthvað bogið við það að verð á olíu og bensíni skuli ekki vera komið NIÐUR FYRIR það sem það var í, í maí 2019............ 

[Birgir Loftsson, 21.7.2023 kl. 18:24]

Peningafræðikenningin (e. The monetarist theory), eins og Milton Friedman hefur gert fræga, fullyrðir að peningamagn sé aðal þátturinn í því að ákvarða verðbólgu / verðhjöðnun í hagkerfi. Samkvæmt kenningunni er peningastefnan mun áhrifaríkara tæki en ríkisfjármálin til að örva hagkerfið eða hægja á verðbólgu. 

Erum við sammála þessu? Fyrir Friedman var verðbólga aldrei kostnaðar- eða gengishækkunaráhrif, heldur þjóðlegt fyrirbæri sem stafaði af peningastefnunni. Að lokum sagði Friedman að verðbólga væri alltaf framleidd af miklum opinberum útgjöldum og auknu peningamagni. Þessu er ég sammála, miðað við ástandið á Íslandi í dag. Ekkert hámarksþak er á útgjöldum ríkisvaldsins (eða lög gegn að ríkissjóður sé rekinn með halla sem myndi setja gífurlegt aðhald á ríkisvaldið). Veit ekki hvort að peningamagnið í umferð sé of mikið, en þennsla í framkvæmdum hið opinbera og einkageirans, í byggðingariðnaðinum t.a.m. hefur verið of mikil sem og einkaneyðslu almennings. 

En nú er búið að slá á einkaneyðslu almennings, hann hefur t.d. ekki efni á að kaupa sér húsnæði né bíla og í erfiðleikum með matarinnkaup.

En Seðlabanki Íslands getur ekki haldið aftur af ríkisgjöldin með óábyrga ríkisstjórn við stjórnvölinn en spurningin er hvort hann geti stöðvað þennsluna í atvinnulífinu? Hvað með þrjá undirstöðu atvinnuvegi Íslands? Það er t.d. ekki hægt að stöðva komu ferðamanna til landsins sem knýr þennsluna í ferðamannaiðnaðinum (fjárfestingar og eftirspurn eftir vinnuafl), né þennsluna í sjávarútvegi (aðallega í fiskeldi sem gríðarleg)eða eftirspurninga eftir málma (aðallega ál) frá Íslandi.

[Jóhann Elíasson, 21.7.2023 kl. 21:47]

Þakka þér fyrir innlitið Birgir.  Þessi kenning Milton Friedmans var alveg "heilög" allt til aldamóta 2000 en eftir það fóru heldur betur að koma brestir í hana og so var það endanlega að Stieglitz blés hana af borðinu árið 2009.  Ég get nú  ekki betur séð en að við séum nokkuð sammála að öðru leiti. 

En eitt verð ég að fá að segja í lokin (það kemur efninu ekki við en virðist ekki vera almennt þekkt og vil ég bara koma því á framfæri núna).  Það var Íslenski hagfræðingurinn Benjamín H. J. Eiríksson, sem fyrstur manna skilgreindi hugtakið VEXTI í doktorsritgerð sinni "OUTLINE OF AN ECONOMIC THEORY" árið 1946.  Það er fullyrt að vegna námsáranna í Sovétríkjunum hafi hann ekki fengið neinn útgefanda að doktorsritgerðinni í Bandríkjunum og þar af leiðandi kom hann ekki til greina hjá Nóbelsverðlaunanefndinni.  Það var svo loksins árið 1954 sem bókaútgáfan Helgafell gaf ritgerðina út.  Hún var löngu uppseld og ófáanleg og það var síða árið 2012 sem Háskólaútgáfan gaf hana aftur út og veit ég ekki betur en að hún fáist í bóksölu stúdenta......

[Guðmundur Ásgeirsson, 21.7.2023 kl. 22:26]

Birgir. Peningamagnsfræðin er alls ekkert vitlaus, því hún byggist á orsakasamhengi sem er auðvelt að sýna, ólíkt öðrum hagfræðikenningum sem byggjast flestar á tilgátum.

Það er vel hægt að sýna fram á samhengi peningamagns og verðbólgu í krónuhagkerfinu. Sama hvað spekingar annarra landa hafa reynt að halda fram frá aldamótum, en þeir horfa flestir framhjá því að þar hefur stærstur hluti aukningar peningamagns farið í verðbréfamarkaði og þar af leiðandi ekki mælst í vísitölu neysluverðs. Hér á landi hefur aukið peningamagn aftur á móti blásið út eignaverð og þar með hækkað vísitölu neysluverðs vegna þess að hún mælir ekki aðeins neysluvörur heldur líka húsnæðisverð.

Það er opinber staðreynd að fimmta hver króna í umferð var búin til á undanförnum ca. tveimur og hálfu ári. Því ætti engan að undra að það skyldi svo leiða til verðbólgu.

Fyrir utan ríkisfjármálin er annar þáttur sem eykur peningamagn en það eru útlán banka. Þess vegna mæli ég með því að allir sem eiga lántökurétt hjá lífeyrissjóðum taki frekar húsnæðislán hjá þeim en í bönkum, því lánveitingar lífeyrissjóða auka ekki peningamagn í umferð eins og bankalánin gera. Því miður er þetta samhengi ekki á allra vitorði, sem ég vildi að það væri.

[Magnús Sigurðsson, 22.7.2023 kl. 07:29]

Sæll Jóhann, -þörf ádrepa.

Ef eitthvað er þá hækka hærri stýrivextir verðbólgu til skemmri tíma.

Eins og þeim er beitt á Íslandi eru þeir í ætt við hrossalækningar, þ.e. hrossið verður laust við kvillann hvort sem það lifir lækninguna af eða drepst.

Beiting stýrivaxta á landinu bláa eru hvorki geimvísindi né heimska, heldur illska, þeim er ætlað að hafa eignir af almenningi og selja fólki sama þakið yfir höfuðið 5 - 15 sinnum yfir ævina, og koma í veg fyrir að það eigi þakið á ævikvöldi.

[Birgir Loftsson, 22.7.2023 kl. 09:56]

Sælir félgar á blogginu. Ég held að við séum allir að tala sama máli hér. Góð ábending hjá Guðmundi um útlán banka varðandi verðbólgu.

Ég ætla að aðeins að bæta við að hér er bakarinn hengdur fyrir smiðinn.  Við sjáum fyrir okkur þrjá orsakavalda verðbólgu, ríkið, atvinnulífið og almenningur. Við vitum að almenningur á minnstan þátt í núverandi verðbólgu (a.m.k. eins og ég skil það). Og vitum að ekki er skortur á innstreymi fés í ríkissjóðinn. Við vitum að ríkissjóður eyðir um efni fram. En það er almenningur er látinn taka á sig hrosslækninguna eins og Magnús bendir á. 

Það væri gaman að lesa Stieglitz, sem Jóhann benti á, og hugmyndir hans.Hef ekki lesið neitt eftir hann.

[Jóhann Elíasson, 22.7.2023 kl. 10:25]

Þakka þér fyrir innlitið Magnús.  Við mættum alveg hafa það í huga að á ÖLLUM Norðurlöndunum og flestum löndum Evrópu er STÝRIVAXTASTIGIÐ INNAN VIÐ 50% AF VERÐBÓLGUSTIGI EN HÉR Á LANDI ERU STÝRIVEXTIRNIR KOMNIR YFIR VERÐBÓLUSTIGIÐ.........

[Sigurður I B Guðmundsson, 22.7.2023 kl. 11:53]

 Man að Benjamin var mjög umdeildur maður á sínum tíma. Sumir sögðu hann snilling en aðrir töluðu um: Benjamins kvilla!!!